Opening expositie '80 jaar vrijheid'

Evacuatie in Maasbracht en Brachterbeek

Op 7 november 1944 begon de evacuatie van Maasbracht en Brachterbeek . De Duitse bezetting had verordonneerd, dat de bevolking de volgende dag voor 18 uur moest zijn vertrokken Men moest maar  in nabijgelegen dorpen  als Montfort, Sint Joost of Vlodrop een onderdak zien te vinden. Een aantal Maasbrachtenaren schreven over de evacuatie het navolgende op in hun oorlogsdagboek:

Uit het dagboek ‘Oorlog’ van Fien Lutke Schipholt, Maasbracht

“Terwijl we bezig waren de bedden te spreiden, kwam het bericht binnen, dat de aanplakbiljetten al aan het raadhuis hingen: Binnen twee dagen evacueren. Weer rees voor ons de wanhopige vraag. Waarheen? Zaten we niet hopeloos tussen het Engelse leger en de Duitse grens? Als we morgen verder trekken, zouden we dan overmorgen niet verder moeten en in Duitsland terecht komen? ’t Werd een van de moeilijkste nachten van ons leven. We fluisterden elkaar toe, dat we alsnog nu naar Putbroek zouden gaan, hoewel het daar nu wel helemaal vol zou zijn. Maar we moesten toch ergens heen.” 

Uit 'Opgetekende oorlogsherinneringen 1944/1945' van J.H. Hansen, Brachterbeek

“Ofschoon we tot ’s avonds laat gewerkt hadden waren we ’s morgens reeds vroeg in de weer om het een en ander te regelen en het allernoodzakelijkste klaar te leggen om bij het evacuatie mee te nemen en de rest te verbergen. Schilderijen, portretten en diploma’s werden overal van de wanden genomen. Kleren, ondergoed en beddengoed moest mee. Ook werd een pas geslacht varken niet vergeten. Met de eerste rit werd alle vee meegenomen naar onze nieuwe huisvesting in Linne. Ook werden enkele grote potten en pannen  meegenomen, daar het huishouden, dat voorheen slechts uit 4 personen bestond, thans uit 12 personen kwam te bestaan. Met betraande ogen togen we op weg. Het was een triest beeld, om mensen in grote colonnes naar andere oorden te zien trekken. De straten van Maasbracht zagen zwart van de trekkende mensen. Zwaar beladen boerenkarren, hondenwagens, handwagens, kruiwagens, kinderwagens en fietsen togen de vreemde in, om zich tijdelijk elders te vestigen.”‘ 

Uit het dagboek van Betty Krekelberg, Maasbracht

+“Dinsdag 7 november ’44. De dag van de evacuatie. ’s Morgens vroeg met Mia de apotheek nog eens in orde gebracht. De hele morgen horen we mensen langs trekken om ’n ergens een plaats te bemachtigen. Je ziet kinderwagens van alle jaartallen, die ergens uitgehaald worden, om als vervoermiddel te dienen. Karretjes worden in elkaar gezet. Enkele bezwijken onderweg. Vreselijk als je al die mensen ziet trekken. Zwaar bepakt en gezakt achter een kreupel wagentje. ’t Is een lange rij van ons huis tot aan het station. Ook de hele Rijksweg vol. Alles moet evacueren.”

Uit het schepenkerkhof”, dagboek van Piet van der Weerden

“Ik ging nog gauw naar slager Wevers, waar ik nog een stuk vlees in de rook had hangen. Toen ik daar kwam, stond de familie Wevers juist klaar om te vertrekken. De slager gaf mij het vlees benevens een pond of drie spek. Ik vroeg hem wat ik schuldig was. Maar hij antwoordde: ‘Niets’. ‘En het spek dan?’ vroeg ik. Wevers antwoordde: “Dat betaal je maar als we mekaar later nog eens zien. Zien we mekaar niet meer, dan schenk ik je dit geld.” We namen afscheid en ik vertrok met mijn fiets terug naar de Beek en vervolgens ging de weg naar Merum. Ook ging schipper Kleinstra van het schip ‘Koopvaart 35’ met ons mee. Deze was gedurende de spannende dagen in september mijn naaste buurman in de haven geweest.